Nghề nuôi tôm thâm canh hiện nay gần như là phụ thuộc hoàn toàn vào thức ăn công nghiệp. Cũng chính vì vậy mà sau khi một vụ nuôi kết thúc, thì chi phí thức ăn là chiếm thị phần lớn nhất trong tổng chi phí nuôi. Thêm nửa chất lượng môi trường nước ao nuôi sẽ được quyết định một phần nhờ vào lượng thức ăn bổ sung nhiều hay ít. Vì vậy, nếu quản lý tốt thức ăn thì chắc chắn sự tăng trưởng của tôm nuôi sẽ được cải thiện hơn và hạn chế được các tác động xấu đối với môi trường. Tần suất (số lần), thời gian, khẩu phần và phương pháp cho ăn phù hợp sẽ tạo thành một chế độ quản lý về mặt dinh dưỡng tối ưu trong hệ thống nuôi tôm thâm canh.
Tôm nuôi thường được cho ăn chủ yếu vào ban ngày và tần suất cho ăn thường dao động từ hai đến bốn lần mỗi ngày ngay cả trong các cơ sở nuôi siêu thâm canh trong nhà kín. Và sự cho ăn này thường sơ sài, không quá chú ý đến cách thức cũng như quá trình sinh lý của tôm khi ăn. Tôm thẻ là loài ăn liên tục 24/24, chúng thường ham thích hoạt động về đêm hơn, do vậy các enzyme tiêu hóa cũng hoạt động mạnh hơn vào lúc này. Việc cho ăn sẽ có những thất thoát nhất định vì không phải lúc nào tôm cũng tiêu thụ được tất cả thức ăn bổ sung. Nhiều nghiên cứu chứng minh khi cho tôm ăn nhiều lần trong ngày với số lượng thức ăn giảm đi sẽ tốt hơn rất nhiều so với phương pháp cho ăn như hiện tại.
Tốc độ tăng trưởng và năng suất của tôm nuôi được cải thiện đáng kể trong thí nghiệm tăng tần suất cho ăn hàng ngày từ ba lần lên sáu lần và hơn nữa lên đến mười hai lần, đương nhiên là cũng chia nhỏ lượng thức ăn cho từng cử. Bên cạnh đó, sử dụng máy cho ăn tự động đã mang lại những thành công nhất định, điều này không chỉ làm giảm thời gian và công cho ăn mà còn cải thiện hiệu quả sử dụng thức ăn của tôm. Ưu điểm của máy này là nó có thể cho ăn thường xuyên, bất kể thời điểm nào trong ngày, thích hợp với phương pháp chia nhỏ lượng ăn, tăng tần suất cho ăn trong nghiên cứu.
Tình trạng dinh dưỡng và các phản ứng tiêu hóa của tôm là tốt hơn nhiều trong các hệ thống biofloc. Các hạt floc vừa đóng vai trò cung cấp dinh dưỡng vừa điều hoà hoạt động của các enzyme tiêu hóa. Và tần suất cho ăn trong mô hình nuôi biofloc này sẽ là nhân tố ảnh hưởng đến việc tăng trưởng và hiệu quả sử dụng thức ăn của tôm. Thức ăn tự nhiên từ các hạt floc sẽ làm giảm lượng thức ăn công nghiệp. Từ đó, hạn chế được phần nào chi phí, kéo theo việc giảm bớt sự hao hụt thức ăn trong môi trường nước.
Các enzyme tiêu hóa hoạt động mạnh mẽ, nhất là lipase của tuyến tiêu hóa, protease và amylase trong dạ dày. Hoạt động của các enzyme tiêu hóa này sẽ bị kiểm soát bởi cả hệ thống tiêu hóa và nhịp độ sinh lý của tôm. Tuy nhiên tần suất cho ăn và cách cho ăn lại không ảnh hưởng đến hoạt động của các enzyme này. Do đó, tôm có thể ăn và tiêu hóa hoàn toàn trong thời gian ngắn, không sợ bị ảnh hưởng bởi số lần cho ăn. Thức ăn tự nhiên có thể giúp tôm tiêu hóa tốt hơn khi cho ăn với tần suất cao, do rõ ràng là enzyme tiêu hóa hoạt động tốt hơn với các thức ăn này. Điều này cũng giải thích tại sao tăng tần suất cho ăn phù hợp trong hệ thống biofloc hơn.
Khả năng dự trữ protein là tốt hơn khi tăng tần suất cho ăn và FCR cũng thấp hơn đáng kể so với cho ăn với tần suất như bình thường. Cộng thêm việc thúc đẩy sự hấp thu nhiều hơn lượng protein trong thức ăn. Tần suất cho ăn sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ thành phần cấu tạo cơ thể tôm. Cụ thể là hàm lượng protein thô trong cơ thịt tăng đáng kể trong khi độ ẩm bị giảm sâu. Điều này có thể là do quá trình tiêu hóa của tôm hấp thu và sử dụng được lượng protein tốt hơn, làm cho khả năng giữ lại protein trong cơ cũng lớn hơn. Từ đó cải thiện hơn về chất lượng thịt của tôm nuôi.
Ở Việt Nam, đa số người nuôi thường rất ít quan tâm đến các cách thức cho ăn trong nuôi tôm. Cứ theo truyền thống xưa nay làm theo mà không biết rằng số lần hay còn gọi là tần suất lại rất quan trọng với việc tiêu hóa và chất lượng tôm nuôi. Hy vọng trong tương lai gần sắp tới, việc thay đổi tần suất cho ăn này sẽ được áp dụng và mang lại những hiệu quả tích cực hơn.
Các loài tôm hạn chế sử dụng acid amin tổng hợp
-1675918815.jpg)