BKC (Benzalkonium Chloride) được gọi với tên hóa học đầy đủ là alkyl dimethyl benzyl ammonium chloride, được đưa vào sử dụng năm 1935, là một chất hữu cơ dùng để khử trùng phổ biến và hiệu quả trong nuôi trồng thủy sản. BKC rất dễ dàng đi vào và phá hủy màng tế bào, ngưng trệ các quá trình trao đổi chất của vi khuẩn. Bên cạnh đó còn có khả năng tiêu diệt các loại vi sinh vật đơn bào, virus, nấm mốc và khống chế sự phát triển của tảo.
Thực tế, BKC ít bị ảnh hưởng bởi độ pH môi trường ao nuôi nhưng nước sẽ có độ cứng và đục cao, làm giảm tác dụng của BKC. Nếu sử dụng chung với các chất hữu cơ như: xà phòng, chất tẩy rửa bề mặt tích điện âm sẽ làm giảm hoặc mất đi tác dụng hoạt tính. BKC có tính ổn định và an toàn cao, có tác dụng thẩm thấu tốt, tăng cường tính diệt khuẩn, tiêu độc, mang lại hiệu quả nhanh chóng. BKC được dùng rộng rãi trong việc khử trùng ao, bể và dụng cụ từ các trại sản xuất giống đến ao nuôi thương phẩm. Chưa có bằng chứng về việc BKC làm ảnh hưởng đến tôm cá hay tích lũy sinh học và tồn lưu trong môi trường. BKC 80 với hiệu quả kiểm soát vi khuẩn cao có thể dùng diệt khuẩn với nhiều mục đích khác nhau.
BKC được biết đến và sử dụng rộng rãi để diệt khuẩn, sát trùng trong các trại nuôi, ao nuôi, bể chứa,...Theo nghiên cứu, việc khử trùng bằng BKC an toàn cho tôm cá nuôi và môi trường sử dụng. Đặc biệt loại BKC 80% còn có chức năng tiêu diệt các loại vi khuẩn, nấm, protozoa và loại trừ mầm bệnh gây hại cho tôm cá và các loài thủy sản như bệnh cụt râu, mòn đuôi, bệnh phát sáng trên tôm. Có thể kết hợp loại BKC 80% và Formalin sẽ mang lại kết quả cao trong việc khử trùng.
Ngoài ra, BKC còn có tác dụng khử mùi hôi, kích thích tôm lột xác nếu được sử dụng ở liều lượng hợp lý, làm sạch và ổn định nước. Trong các loại BKC, BKC 80% có tác dụng diệt tảo trong môi trường ao nuôi. Khả năng diệt tảo của loại BKC 80% phụ thuộc vào độ dày của vách tế bào tảo.
Để sử dụng BKC đặt hiệu quả cao nhất, người nuôi cần đặc biệt lưu ý:
- Sử dụng tốt nhất vào thời điểm nắng gắt như buổi trưa (độ pH > 7), đồng thời bật quạt nước để cung cấp đầy đủ oxy cho tôm
- Không cấy men vi sinh ngay sau khi sử dụng BKC để sát khuẩn
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng để tránh sử dụng sai liều lượng gây ảnh hưởng đến tôm cá
- Tuyệt đối không sử dụng BKC cùng với các loại thuốc diệt khuẩn, khử trùng
- Hạn chế sử dụng BKC trong giai đoạn tôm dưới 10 ngày thì trong giai đoạn này tôm khá mẫn cảm. Không sử dụng lúc tôm yếu sắp lột vỏ
- Sau khi sát trùng nước ao nuôi, vi khuẩn sẽ nhanh chóng phát triển trở lại. Do đó, nhằm giảm và giữ cho mật độ vi khuẩn gây bệnh ở mức an toàn, người nuôi cần tạo một quần thể các vi khuẩn có lợi bằng cách sử dụng các sản phẩm vi sinh (theo hướng dẫn của nhà sản xuất)
- Đeo bảo hộ khi sát khuẩn bằng BKC. Tránh tiếp xúc trực tiếp với da và mắt
- Tránh xa tầm tay trẻ em.
Các sản phẩm BKC thường có nồng độ thay đổi từ 10% đến 80% tùy theo nhà sản xuất. Nhìn chung, liều lượng sử dụng tùy thuộc vào nồng độ hoạt chất của BKC. Tùy theo mục đích mà BKC được sử dụng ở các liều lượng khác nhau:
- Xử lý nước trong ao lắng, khử trùng ao trước khi thả nuôi: 1 lít/1.000-2000m3 nước tùy theo độ nhiễm khuẩn của nguồn nước.
- Sử dụng định kỳ: 1 lít/4000-5000m3 nước, 10-15 ngày sử dụng 1 lần theo đúng liều lượng sẵn có
- Khi ao bị nhiễm khuẩn: 1 lít/2000-3000m3 nước và tuân theo những lưu ý về cách xử lý.
- Giảm bớt tảo khi mật độ quá dày: 1 lít/1000m3 nước, không nên sử dụng nhiều hoặc ít hơn vì như vậy sẽ không đạt được hiệu quả tốt.
- Sát trùng, dụng cụ nuôi: 1ml/1 lít nước, phun lên bề mặt bể ương hoặc ngâm dụng cụ trong 45 phút
Trên thực tế, một số sản phẩm BKC trên thị trường bị ăn gian chất lượng mà nhiều người sử dụng BKC lại không hề hay biết. Cụ thể là các thành phần ghi trên bao bì cao hơn hàm lượng thực tế có trong sản phẩm gây ảnh hưởng đến việc sử dụng và điều chỉnh hàm lượng cần thiết.
Việc sử dụng BKC hàm lượng thấp sẽ không đạt hiệu quả về diệt khuẩn. Đồng nghĩa là chúng ta tốn tiền vô ích. Tuy nhiên, chúng ta không thể nhận diện được BKC nào là chuẩn.
Do vậy, nếu muốn mua được sản phẩm uy tín, bà con cần lựa chọn những nơi sản xuất uy tín, được nhiều người sử dụng và đánh giá cao để mất tiền oan và giữ an toàn cho ao nuôi.
Động vật thủy sản thải trực tiếp NH3 vào trong nước.