Sự liên hệ của cá và vi sinh vật trong đường ruột

Microbiome được ví như một cơ quan đúng nghĩa

Trên cơ thể của tất cả các loài động vật trên cạn hay dưới nước, kể cả con người đều chứa hàng trăm ngàn tỷ vi khuẩn. Và cộng đồng vi sinh vật này sinh sống rất phức tạp, chúng có thể giúp nhau cùng phát triển, loại trừ lẫn nhau, cộng sinh, hội sinh hay cả ký sinh. Bên cạnh đó, chúng còn tương tác với môi trường, sống bám trên cơ thể ký chủ, hay thậm chí là tác động trực tiếp tới ký chủ. Chúng như một cơ quan đúng nghĩa với tên gọi là Microbiome.

Tại sao lại chọn cá?

Có thể nói, đường ruột chứa hệ thống vi sinh vật đa dạng nhất trong tất cả các bộ phận của động vật. Một microbiome đường ruột ổn định và liên kết chặt chẽ với nhau, sẽ duy trì sự tồn tại, phát triển của cả hệ thống và sức khỏe của vật chủ. Nhiều khám phá mới lạ từ sự tác động của hệ thống vi sinh vật đường ruột, có chúng thì đường ruột vật chủ ổn định hơn, quá trình trao đổi chất và hoạt động của hệ miễn dịch cũng hiệu quả hơn. Cũng như ở người và động vật thì cá có hệ tiêu hóa và hệ miễn dịch hoạt động tốt là nhờ vào phần đóng góp lớn của microbiome này.

Hệ vi sinh vật đường ruột cá rất đa dạng bao gồm vi khuẩn, nấm, virus… nhưng vi khuẩn vẫn phong phú và chiếm ưu thế nhất. Cộng đồng này được hình thành từ các hoạt động sống của cá, như bắt mồi, phụ thuộc vào môi trường nước, vị trí địa lý, sức chịu đựng, sự di truyền và cả những hóa chất được sử dụng trong quá trình nuôi. Một mối quan hệ thân thiết đã được duy trì giữa hệ vi sinh vật này với lớp niêm mạc trong ruột cá, đây như là một cơ quan riêng biệt của cá, chúng tồn tại cùng nhau, cùng sản xuất vitamin, tổng hợp acid amin và sản xuất ra các chất chuyển hóa khác. Và dĩ nhiên những chất này rất có lợi cho sức khỏe cá.

Các chiến lược giải mã ẩn số được thiết lập

Nhiều khía cạnh của microbiome ở cá vẫn còn là một ẩn số. Do đó, microbiome đã được xếp thành một ngành riêng với nhiều mặt về dinh dưỡng, di truyền, sinh học và chế biến thực phẩm, tất cả đều cùng chung một mục đích để vén bức màn bí mật, giải mã các ẩn số trên, để tối ưu hóa hiệu quả trong quá trình nuôi

Cấu trúc, thành phần và tiềm năng to lớn đối với sức khỏe cá của hệ vi sinh vật đường ruột đã được nghiên cứu rất nhiều trước đây. Cho nên bây giờ, điều cần tìm ra là cách thức hoạt động của các loại vi sinh vật ở các môi trường sống khác nhau, cách chúng tương tác với vật chủ. Nếu được giải quyết, những ẩn số này sẽ mang lại những giá trị tuyệt vời cho ngành nuôi trồng thủy sản trong tương lai.

Quá trình lên men một số chất phức tạp của nhóm vi khuẩn kỵ khí cư trú trong đường ruột, đã tạo ra các chất cần thiết, nhất là những acid béo chuỗi ngắn, có tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe của cả người và động vật. Nhưng đối với cá thì thông tin còn rất hạn chế. Một số phương pháp đã được áp dụng để tìm ra mối liên kết bí ẩn trên, cũng đã chứng minh được microbiome trên cá sẽ thay đổi khi di chuyển ra biển theo mùa và vị trí địa lý, hơn nữa nồng độ của các acid béo cũng sẽ thay đổi tùy thuộc vào khẩu phần ăn hằng ngày. Tuy nhiên vấn đề khó ở đây là làm sao tìm hiểu được mối liên quan chéo giữa cá, hệ vi sinh vật và các acid béo chuỗi ngắn quan trọng là như thế nào?

Thành phần của hệ vi sinh vật sẽ được chiếm ưu thế bởi một vài loài vi khuẩn nhất định, nhưng lại thay đổi giữa những môi trường khác nhau. Sự thay đổi này được chứng minh là do sự ảnh hưởng của hệ vi sinh vật bổ sung từ bên ngoài. Nhưng cái khó là vẫn chưa xác định được chính xác lượng vi khuẩn và cơ chế tương tác cơ bản giữa vật chủ và vi khuẩn đó. Đối với một con cá chúng ta đang nuôi là chúng ta còn nuôi hàng nghìn tỷ vi sinh vật khác. Do đó, xây dựng và duy trì microbiome đường ruột khỏe mạnh, hiểu rõ về sự đa dạng và cấu trúc của cộng đồng vi sinh vật ở cá đối với sự tăng trưởng và sức khỏe cá, là vô cùng cần thiết.

Trong quá trình nuôi, để microbiome có tác dụng tốt cho cá, người nuôi hoàn toàn có thể thay đổi thành phần của chúng bằng cách bổ sung thêm nhiều vi sinh vật có lợi bằng Bio bactil, vì số lượng vượt trội mà chúng sẽ bảo vệ thành ruột của cá, hạn chế thấp nhất các bệnh nguy hiểm cho đường ruột và góp phần thúc đẩy hệ miễn dịch hoạt động tốt hơn.

Vi sinh vật Microbiome Ruột cá Cá chẽm Cá chép Cá rô phi Cá tra Cá trắm